Afscheid nemen, 3 mechanismen die ons niet helpen

Soms is het goed om even een time-out te nemen. Een periode om even niets te doen, mooie dingen te zien maar ook tijd om een afstand te nemen en te reflecteren op waar we mee bezig zijn. 

Vaak leidt dat tot nieuwe inzichten, nieuwe plannen. Maar misschien is het goed dat we ons eerst eens eerlijk moeten afvragen waar we nu eigenlijk afscheid van willen nemen. Dit is een vraag die we maar al te graag vooruitschuiven. Zowel op persoonlijk vlak, voor onze baan en ook belangrijke zakelijke beslissingen als ondernemer of manager. Hoe komt dit?

1. Vasthouden aan het bekende

Besluiten om afscheid te nemen zijn veruit moeilijker dan besluiten om iets nieuws te starten. Dit is dan ook de reden waarom we altijd te veel op ons bord hebben. De menselijke geest heeft er van nature problemen mee om bekende dingen op te geven voor onbekende dingen: één vogel in de hand is beter dan tien in de lucht.

2. Kruik-effect

We hebben een groot vermogen om ons aan een situatie aan te passen en dingen al snel normaal te vinden die achteraf helemaal niet normaal zijn. De psycholoog Burno Bettelheim omschreef dit verschijnsel als het ‘kruik-effect’: een eerste barst is een aardewerken kruik vinden we vervelend, maar zolang hij niet lekt blijven we hem gebruiken. Een tweede barst kan er ook nog wel bij en zo gaat het verder tot er één barst te veel komt en de kruik uit elkaar valt. Een patroon dat we vaak zien in aanloop naar een burnout, echtscheiding of faillissement.

3. Wedstrijdmentaliteit

Moeilijkheden zijn er om overwonnen te worden en als we een beetje ons extra beste doen, zal het wel lukken om dingen naar onze hand te zetten. Wat we vaak vergeten dat in het echte leven de eindstreep de neiging heeft om voor ons uit te rennen. Ook overschatten we systematisch hoeveel we zelf kunnen beïnvloeden ten opzichte van de macht van de omstandigheden.

Al met al leiden deze drie mechanismen ertoe dat we vaak dingen veel te lang laten voorslepen en er pas mee ophouden als het niet anders kan. De grote uitdaging is om veel eerder te weten wanneer de keuze van afscheid nemen of stoppen het beste is. De vraag is wat ons hierbij het beste helpt: gevoel of ratio?